door Jim Friederich
Er hangen donkere wolken boven de Coolsingel als het om de bestuurscultuur in de stad gaat. Dat vindt Leefbaar Rotterdam. De grootste oppositiepartij is het nipte verschil tussen coalitie en oppositie en de daarmee aanhoudende stemverhoudingen meer dan zat en stelt dat er jaarlijks 3,5 miljard euro, de totale omvang van de gemeentelijke begroting, in ‘’achterkamertjes’’ verdeeld wordt. De partij wil binnenkort in debat met het college van B&W over de situatie.
Eerst de raad dan de media. Dat besloot men in maart van dit jaar unaniem als het om de informatiepositie gaat. Het gebeurde meer dan eens dat een wethouder té snel nieuwe plannen of koerswijzigingen aan journalisten presenteerde, terwijl de gemeenteraad nog van niets wist. Toch moesten raadsleden ook ná die aangenomen motie ingrijpende zaken uit de media vernemen. Als voorbeeld noemt Leefbaar de aanhoudende verbouwing van museum Boijmans van Beuningen. De verbouwing gaat twee jaar langer duren en valt duurder uit. 259 miljoen euro in plaats van 223,5 miljoen euro, waar eerder van werd uitgegaan. ‘’Voor de pers werd op woensdag 27 mei een bijeenkomst gehouden. De raad werd pas in de avond van 27 mei geïnformeerd’’, zo stelt de partij. Ook WOB-verzoeken geven volgens Leefbaar geen volledige openheid van zaken.
Niet alleen Leefbaar, maar ook de Rekenkamer constateert dat de Rotterdamse bestuursstijl te wensen overlaat. ‘’De verhouding tussen coalitie en oppositie is verscherpt: dat zie je terug in de beruchte stemmingen van 23 tegen 22 zetels. Het gevolg is minder dualisme en minder controle door de gemeenteraad als orgaan’’, zei aftredend Rekenkamer-directeur Paul Hofstra eerder. ‘’Dat geeft het college van burgemeester en wethouders en hun ambtenaren meer ruimte en macht. Voor de stad is dat niet goed, want macht moet gecontroleerd worden. Macht corrumpeert en dat kan behoorlijk grote gevolgen hebben.”
Terug naar maart 2018. Leefbaar wordt na de gemeenteraadsverkiezingen, weliswaar met verlies van zetels, de grootste partij van Rotterdam. Na mislukte pogingen van Leefbaar om een begin te maken met het vormen van een coalitie zijn VVD en GroenLinks aanzet. Er wordt, na de impasse, een raamwerk op hoofdlijnen opgesteld waar andere partijen bij kunnen aanhaken. Maar de wil, bij vooral linkse partijen, om opnieuw vier jaar Leefbaar in het stadsbestuur te hebben ontbreekt. VVD-fractievoorzitter Karremans probeert de lokale partij tot het laatste moment aan boord te houden. D66 wil ook samenwerken met VVD én Leefbaar, maar daar willen de democraten één linkse partij bij. Daar ontstaat een probleem: GroenLinks en de PvdA willen niet met Leefbaar samenwerken. VVD’er Karremans moet op een zondagavond – na lange formatiegesprekken - in een Rotterdams hotel de knoop doorhakken: hij moet verder zonder Leefbaar. Dat krijgt voormalig fractieleider Joost Eerdmans, kort voordat het nieuws naar buiten komt, van Karremans te horen. Leefbaar is pislink, maar de impasse is doorbroken. Zes partijen gaan zonder Leefbaar formeren. Dat lukt.
De situatie uit 2018 zit Leefbaar nog steeds dwars. De law-en-orderpartij vindt nog steeds dat het als grootste een plek in het college van B&W had moeten krijgen.
Sindsdien staan de verhoudingen tussen coalitie en oppositie met enige regelmaat op scherp. Nu komt daar de informatiepositie van de raad bij. ‘’Het college is de gemeenteraad antwoorden verschuldigd’’, vindt Leefbaar.
Het debat wordt op 17 juni gevoerd in de Rotterdamse gemeenteraad.